Opisanie wszystkich zbrodni dokonanych przez Armię Czerwoną na Polakach w latach 1920-1945 niestety nie jest możliwe. Prawdę skrywają moskiewskie archiwa, które od samego powstania skrzętnie
Read More
15 Dywizja Piechoty Wielkopolskiej w wojnie polsko-bolszewickiej
Historia wojny polsko-bolszewickiej jest obecnie różnie oceniana. Zdecydowanie jednak odchodzimy od hagiograficznych opisów na rzecz rzetelnego przedstawienia działań poszczególnych jednostek.
15 Dywizja Piechoty Wielkopolskiej pomimo, że jest wielce zasłużona dla polskiej niepodległości, to jednak nie znajduje należytego zainteresowania wśród historyków. Tym bardziej niniejsza publikacja ma za zadanie wypełnić tę lukę. Przynajmniej w stosunku do okresu wojny polsko-bolszewickiej. Podczas polskiej ofensywy na Kijów w kwietniu 1920 walczyła pod Berdyczowem z bolszewicką 44 Dywizją Strzelecką. W dniach odwetu wojsk polskich wchodziła w skład grupy gen. Junga. Od 2 do 7 sierpnia broniła Bugu pod Drohiczynem, następnie walczyła na przedmościu warszawskim. Podczas polskiej kontrofensywy, 20 sierpnia pod Prosienicą zadała ciężkie straty 5 Dywizji Strzelców, a 21 sierpnia pod Śniadowem rozbiła 11 Dywizję Strzelców. 22 sierpnia zdobyła Łomżę, zmuszając bolszewicką 15 Armię do zmiany kierunku odwrotu. W składzie grupy gen. Junga wzięła udział w polskiej ofensywie na Białorusi, walczyła między innymi w bitwie pod Wołkowyskiem. Odniesione zwycięstwa pozwoliły znacząco powiększyć wojenną zdobycz i chwałę bitewną. Niech ta publikacja będzie dobrym zaczynem do dalszych pogłębionych badań i uhonorowania tych, którzy na to zasługują dzięki swym czynom i postawie.
16 Pułk Ułanów Wielkopolskich im. gen. dyw. Gustawa Orlicza-Dreszera 1918-1939
Obszerne dzieło K. Drozdowskiego i P. Jerzykowskiego po raz pierszy ukazuje w pełnej krasie historię 16 Pułk Ułanów Wlkopolskich. Jest to piersza monografia prezenutjaca całą historię jednostki. Ukazało się niewiele publikacji na jego temat, a te, które powstały, zostały mocno skrytykowane przez ostatnich żyjących ułanów. Większą wartość mają nieliczne artykuły naukowe oraz spisane wspomnienia. Cennym źródłem informacji dla autorów były zbiory Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Bydgoszczy, zwłaszcza artykuły z wydawanego latach 1920-1939 „Dziennika Bydgoskiego”. Wiele z nich uzupełniło historie znane z dokumentów wojskowych, ubarwiając je o ciekawy opis wydarzeń, a niekiedy stanowiły jedyne ich źródło. Podczas kwerendy w Centralnym Archwum Wojskowym okazało się, że 16 Pułk Ułanów posiada najlepiej zachowany zasób archiwalny z najbardziej cennymi rozkazami dziennymi pułku. Pozwoliło to na odtworzenie, niemalże dzień po dniu, historii żołnierzy służących w tej jednostce.
Zalązkiem 16 Pułku Ułanów Wielkop. Był utworzony 29 XII 1918 r w miasteczku Lwówek i majątku Posadowo oddział jazdy złożony z Polaków, byłych kawalerzystów armii niemieckiej. Dnia 5 I 1919 r. oddział w sile 33 szabel pod dowództwem plut. W. Świerczyka zameldował się u dowódcy Frontu Zachodniego, płk. M. Milewskiego. W dniu 29 I 1919 r. został przemianowany na Szwadron Jazdy Okręgu II. Stał się on kadrą dla formowanego od 29 V w Biedrusku pod Poznaniem 2 Pułku Ułanów Wielkopolskich. Dnia 18 XI 1919 r. pułk otrzymał sztandar, który został ukryty we wrześniu 1939 r. (obecnie znajduje się w Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie). W styczniu 1920 r. pułk w pełnym składzie wkroczył do Bydgoszczy, która stała się dla niego miastem garnizonowym do 1939 r.. Stacjonował w koszarach przy ul. Szubińskiej. W związku z połączeniem Wojsk Wielkopolskich z Siłami Zbrojnymi Rzeczypospolitej pułk otrzymał nową numerację 16/2 Pułk Ułanów Wielkopolskich. W 1920 r. pułk wyruszył na front wschodni, gdzie brał udział w walkach z bolszewikami pod Bereźnem, Brodami, Jazłowczykiem i Szczurowicami, a w ostatniej fazie wojny – pod Białymstokiem, Wisznicą i Baszami. We wrzesniu 1920 r. pułk walczył na Suwalszczyżnie z wojskami litewskimi. Dnia 31 XII 1937 r. Minister Spraw Wojskowych gen. T. Kasprzycki nadał pułkowi nazwę „16 Pułk Ułanów Wielkopolskich imienia generała dywizji Gustawa Orlicza-Dreszera”. Wybuch wojny 1 IX 1939 r. zastał pułk w okolicach Chojnic i Tucholi. W wyniku ciężkich walk z oddziałami pancernymi gen. H. Guderiana w Borach Tucholskich (Bukowiec, Górna Grupa, Poledno) oraz bombardowań lotniczych 7 IX 1939 r. pułk przestał istnieć jako zwarta jednostka (straty sięgały 40% stanu osobowego). Pomimo tego 150 ułanów 16 Pułku walczyło 2-5 X 1939 r. pod Kockiem. Ośrodek Zapasowy zmobilizował 2 szwadrony konne, 3 spieszone oraz dwa plutony kolarzy. Oddziały te walczyły w szeregach Zgrupowania Kawalerii „Garwolin” i zostały rozwiązane po II bitwie pod Tomaszowem Lubelskim (22-26 IX 1939 r.). Za działanie bojowe ułanom nadano 45 Krzyży Walecznych.
Zrzucić kajdany! Powrót Bydgoszczy do Macierzy w 1920 r.
Popularnonaukowe opracowanie młodego historyka z Bydgoszczy Krzysztofa Drozdowskiego, przygotowane specjalnie z okazji obchodzonego w styczniu 2020 roku stulecia przyłączenia Bydgoszczy do odrodzonej Polski. Książka wypełnia lukę na rynku wydawniczym, ponieważ dotychczas brakowało spójnej, obszernej publikacji ukazującej tło ówczesnych wydarzeń i jednocześnie przypominającej to, co wydarzyło się podczas trzech historycznych dni stycznia 1920 roku: 19 stycznia – przekazanie symbolicznego klucza do bram miasta przez niemieckiego burmistrza reprezentantom społeczności polskiej, 20 stycznia – wkroczenie zwartych oddziałów Wojska Polskiego do Bydgoszczy oraz 22 stycznia – oficjalne, urzędowe włączenie Bydgoszczy do odrodzonej Polski. Autor korzystał z literatury naukowej, pamiętników, ówczesnej prasy oraz dotarł do mało znanych dokumentów przechowywanych w archiwach wojskowych i cywilnych. Tekst wzbogacają liczne zdjęcia z epoki, których część jest publikowana po raz pierwszy..
Read More
Pomorskie tajemnice III Rzeszy
To co ukryte i niezbadane zawsze rozbudza wyobraźnię i chęć poznania. Tak jest również z historią II wojny światowej, która do dnia dzisiejszego kryje jeszcze wiele tajemnic. Niemal w każdym rejonie naszego kraju natrafić można na niewyjaśnione historie związane z tajnymi eksperymentami, niezbadanymi podziemiami czy też ukrytymi skarbami. Nie inaczej jest na Pomorzu, które jest pełne tajemnych historii. Nie wiele osób wie, że SS-Gruppenfűhrer Hans Kammler mieszkał w Bydgoszczy, jeden z najsłynniejszych projektantów samolotów Kurt Tank mieszkał w Nakle nad Notecią, a twórca rakiety V2 Wernher von Braun urodził się we Wyrzysku. A to tylko kilka ciekawostek związanych z tym regionem. W książce znajdziecie historie o ukrytym złocie, tajnych broniach tzw. Wunderwaffe, które miały odmienić los wojny, zbrodniczych eksperymentach i wielu innych rzeczach których historia nie miała ujrzeć światła dziennego
Read More
Z lotu ptaka Bydgoszcz na fotografii lotniczej 1911-1945
Autor podjął się opracowania tematu, który do tej pory nie znalazł uznania w środowisku akademickim, w albumie jest ponad 50 zdjęć lotniczych do tej pory nieznanych i nie publikowanych, układ książki pozwala na chronologiczne postrzeganie zmian urbanistycznych w Bydgoszczy; dołączona płyta CD zawierająca wszystkie zdjęcia pozwoli analizować wybrane fragmenty zabudowy miasta.
Read More
Na straży Pomorza. Walki o Bydgoszcz w styczniu 1945 r.
21 stycznia 1945 r. rozpoczęła się trwająca siedem dni bitwa o Bydgoszcz.
Początkowo miasto nad Brdą miało być włączone w linię niemieckich miast-twierdz, tak jak Toruń i Grudziądz. Tak się jednak ostatecznie nie stało.
W mieście przygotowano jedynie kilka umocnionych punktów oporu zlokalizowanych w takich obiektach jak rzeźnia miejska, szpital garnizonowy i koszary artylerii. Wokół tematu wyzwalania miasta spod niemieckie okupacji narosło wiele mitów. Tak jest choćby w przypadku wyzwolenia terenu lotniska czy też Zakładów Amunicyjnych na Osowej Górze. Zdobycie Bydgoszczy nie było dla Rosjan celem priorytetowym. Gdy nie udało się zająć miasta z marszu, przystąpiono do jego okrążenia. Stalin nie mógł czekać. Przed Armią Czerwoną do przebycia było jeszcze całe Pomorze, a celem ostatecznym Berlin.
Schrony, tunele, ukrycia. Bydgoszcz podziemna w okresie PRL
Pierwsza monografia, w której zawarto informacje o ponad 100 schronach, tunelach i ukryciach wybudowanych pod budynkami mieszkalnych i pod obiektami użyteczności publicznej (szkoły, teatry, urzędy itp.), a także wykonanych na terenie zakładów przemysłowych w Bydgoszczy po 1945 roku. Omawiane zabezpieczenia dla ludności były częścią systemu obrony przeciwlotniczej istniejącego w ramach Obrony Cywilnej.
Książka zawiera setki zdjęć i rysunków opisywanych obiektów, dziś w większości już nie istniejących albo całkowicie zdewastowanych.
Bezpłatny dodatek – płyta CD z 217 barwnymi planami i schematami opisanych schronów i ukryć plot, które w komputerze można powiększyć i dokładnie obejrzeć.
Read More
Bydgoszcz w latach okupacji
Album jest świadectwem i dokumentem czasu wojny w Bydgoszczy, przemawia do czytelnika głównie obrazem – od szokujących zdjęć pomordowanych Polaków po zniszczone budynki, obecność okupanta w mieście i zwykle życie bydgoszczan toczące się pomimo wszystko. Uzupełnieniem jest tekst Krzysztofa Drozdowskiego opisujący syntetycznie najważniejsze wydarzenia z tego okresu.
Tak pisze Autor we wstępie: „Z zamiarem wydania albumu zawierającego fotografie Bydgoszczy z lat II wojny światowej nosiłem się już od ponad pięciu lat. Każdego miesiąca jednakże moje prywatne zbiory znacząco się powiększały, dochodząc obecnie do liczby ponad 1000 zdjęć. Im więcej ich trafiało do mojego prywatnego archiwum, narastał problem, które z nich wybrać. Ostatecznie zdecydowałem się na zaprezentowanie 150 zdjęć, które po wspólnym namyśle z wydawcą, uzupełnione zostały o kilkanaście zdjęć pochodzących ze zbiorów Archiwum Państwowego w Bydgoszczy oraz Narodowego Archiwum Cyfrowego. Stanowią one dopełnienie tam, gdzie niektórych wydarzeń nie mogłem zobrazować zdjęciami z mojej kolekcji. (…) Album dedykuję Wszystkim zakochanym w swojej małej bydgoskiej Ojczyźnie”.
Read More